Nadpobudliwość – dzieci trudne do kochania

Zmieńmy się sami, by móc zmieniać własne dzieci

TRUDNE DO KOCHANIA

Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo sprawiają otoczeniu najwięcej trudności wychowawczych ze względu na gwałtowność, niepohamowane reakcje (płacz, złość, bójki), impulsywność, chaotyczność, chaos myślowy.

Swym postępowaniem zniechęcają do siebie rodziców i wychowawców, nadmiernie absorbując ich uwagę, angażując bez przerwy w swoje sprawy, wyczerpując zapasy całej cierpliwości. Wymagają one bezustannego czuwania nad nimi. Ich nadmierna ruchliwość powoduje nie tylko szkody w domu – nieumyślne niszczenie przedmiotów, lecz także naraża je na niebezpieczeństwo wypadków czy okaleczeń, którym ulegają częściej niż inne dzieci. Każda nowa sytuacja przykuwa ich uwagę na krótko, a wytrwanie przy jednej czynności wymaga tak dużego wysiłku, że bardzo szybko ulegają zmęczeniu. Działają szybciej, niż myślą, nie zwracając uwagi na konsekwencje swojego postępowania.

PODŁOŻE TAKICH ZACHOWAŃ

Do zachowań nadpobudliwych predysponuje taka budowa układu nerwowego, w którym można zauważyć przewagę procesów pobudzania nad hamowania oraz szybkie przechodzenie z jednego stanu do drugiego, czyli tzw. wzmożona ruchliwość procesów nerwowych. Inne przyczyny natury biologicznej to czynniki uszkadzające centralny układ nerwowy w okresie płodowym lub okołoporodowym:

alkohol, narkotyki, leki,

choroby zakaźne,

konflikt serologiczny rodziców,

niewłaściwe odżywianie przyszłej matki,

urazy mechaniczne, niedotlenienie w czasie ciąży lub porodu,

zapalenie opon mózgowych, wstrząs mózgu, urazy czaszki w okresie dziecięcym.

Objawy nadpobudliwości dziecięcej występują najczęściej na skutek szybkiego tempa życia, trudności ekonomicznych, napięcia, głośnych i agresywnych wzorców zachowań, braku czasu dla dzieci, telewizji i komputera, w których wszechobecna jest przemoc, wreszcie nieprawidłowego wychowania w rodzinach. Szczególnie destrukcyjny wpływ na osobowość dziecka ma wychowanie w systemie nadmiernie karzącym, nadmiernie liberalnym oraz atmosfera emocjonalna rodziny, w której panuje niezrozumienie, niezaspokojenie potrzeb psychicznych dziecka (miłości, bezpieczeństwa, akceptacji) i atmosfera jawnych konfliktów, jak również osobowość rodziców- głównie matki (matki nerwicowe, nadmiernie chroniące, pedantyczne).

Niewłaściwe reakcje rodziców wywołują poczucie zagrożenia, lęki, co uzewnętrznia się w różny sposób poprzez nieprawidłowe zachowania, które z kolei wzmacniają niekorzystne dla dziecka reakcje rodziców. Powstaje błędne koło, które utrwala zaburzenia emocjonalne i nieprawidłowe reakcje u dzieci.

CO POMAGA W TAKIEJ SYTUACJI?

izolacja od wielobodźcowego środowiska,

spokojna, nacechowana ciepłem atmosfera w rodzinie,

jasny i konsekwentnie przestrzegany system reguł i zasad

stałe, powtarzające się rytuały dotyczące zarówno krótkich, jak i dłuższych okresów,

pomoc w porządkowaniu najbliższego otoczenia (segregowanie, układanie przedmiotów),

kończenie czynności wykonywanej przez dziecko, zanim przejdzie do następnej,

organizacja ukierunkowanej aktywności ruchowej umożliwiającej odreagowanie

stawianie i realizowanie prostych celów

stała kontrola działalności dziecka oraz przypominanie o obowiązkach

załatwianie problemów z dzieckiem w momentach jego wyciszenia, bez stosowania agresji oraz kar fizycznych.

Spróbujmy zrozumieć własne dziecko, zaakceptować je takim, jakim jest. Spróbujmy myśleć o nim pozytywnie, a przede wszystkim mówić o nim w takich kategoriach, bowiem to, jak i co mówimy o naszym dziecku, decyduje, w jaki sposób widzą je inni i w jaki sposób widzi się ono samo. Samoocena dziecka tworzy się na podstawie informacji zwrotnych o nim samym, jakie docierają do niego z otoczenia.

Chcąc zmieniać własne dzieci, musimy zacząć od zmiany własnych nastawień, zachowań, które często mają destrukcyjny wpływ na nasze pociechy.